Lễ gia tiên là một phần quan trọng của nghi thức cưới truyền thống, là hình thức cô dâu, chú rể gia mắt ông bà tổ tiên của cả hai bên. Vì vậy việc nắm bắt trình tự diễn ra lễ gia tiên là rất cần thiết nên hãy đọc ngay bài viết dưới đây của Of The Sun nhé.
Lễ gia tiên và ý nghĩa của lễ gia tiên trong phong tục cưới
Theo phong tục đám cưới truyền thống của người Việt, lễ gia tiên là nghi thức cha mẹ cô dâu và chú rể thắp hương lên bàn thờ tổ tiên của gia đình nhằm bày tỏ sự biết ơn đối với các đấng sinh thành, đồng thời ra mắt và báo cáo việc thành lập gia thất của cặp đôi mới cưới.
Ngoài việc ra mắt gia đình và bày tỏ lòng biết ơn đến tổ tiên, lễ gia tiên còn có ý nghĩa thể hiện mong muốn nhận được sự phù hộ may mắn và hạnh phúc từ ông bà quá cố, đồng thời giúp cặp vợ chồng tân hôn thêm phần gắn kết và trách nhiệm trong cuộc sống hôn nhân trong tương lai.
Bàn lễ gia tiên bao gồm những gì?
Bàn lễ gia tiên hay bàn thờ gia tiên là nơi linh thiêng nhất trong mỗi gia đình cũng như lễ gia tiên, cô dâu chú rể sẽ thắp hương, khấn vái “ra mắt” với tổ tiên, thông báo một thành viên mới trong gia đình. Bàn thờ lễ gia tiên lễ thành hôn sẽ phải được chăm chút kỹ lưỡng và trang trí đẹp mắt trong ngày cưới với các lễ vật bao gồm:
Bàn lễ gia tiên miền Bắc
Trong đám cưới miền Bắc, bàn thờ cho lễ gia tiên thường là bàn thờ chính của gia đình, được sử dụng để thờ cúng hàng ngày. Trước khi diễn ra lễ gia tiên, bàn thờ sẽ được dọn dẹp sạch sẽ và có thể được trang trí thêm câu đối và vải đỏ để mang lại may mắn cho gia đình.
Trên bàn thờ, phải có mâm ngũ quả, thường được bày trang trí thành hình long phụng, kèm theo hoa tươi như hoa lay ơn và xôi gấc đỏ để tăng thêm sự long trọng. Ngoài ra, khi nhà trai rước dâu về nhà, họ sẽ mang một phần của mâm tráp (có thể là mâm lại quả) để thắp hương trên bàn thờ gia tiên tại nhà trai, trong đó không bao gồm trầu cau và rượu.
Bàn lễ gia tiên miền Trung
Ở miền Trung, lễ cưới hỏi thường được tổ chức đơn giản, không quá cầu kỳ với quan niệm "trọng lễ nghi khi tài vật". Bàn thờ trong lễ gia tiên được chuẩn bị cẩn thận và rất chu đáo với đầy đủ mâm lễ cúng bao gồm cau, rượu, trà, nến tơ hồng và không thể thiếu bánh phu thê.
Nếu nhà trai khá giả, họ có thể bổ sung vào mâm lễ bánh dẻo và bánh kem, thay vì sử dụng heo quay như nhiều nơi khác.
Bàn lễ gia tiên ở miền Nam
Ở miền Nam, lễ cưới được coi là vô cùng quan trọng và được chú trọng đến yếu tố thẩm mỹ, đồng thời các nghi lễ cũng được tổ chức rất tinh tế. Thường thì các gia đình sẽ chuẩn bị một bàn thờ gia tiên tại phòng khách rộng rãi để mang đến không gian trang trọng nhất cho lễ gia tiên.
Bàn thờ gia tiên thường được treo phông câu đối và chữ hỷ. Cặp lư đồng được gia đình chăm chút đánh bóng kỹ lưỡng trước đó, cặp mâm quả hình long phụng được bày trí đẹp mắt và tỉ mỉ, đi kèm là một bình hoa lớn. Trên bàn thờ thường có ảnh gia tiên hoặc để trống, bày sẵn mâm ngũ quả hoặc thậm chí là mâm trái cây long phụng, mang tính cầu kỳ hơn.
Thời điểm thực hiện lễ gia tiên trong nghi thức cưới hỏi
Trong nghi thức cưới hỏi lễ gia tiên được cử hành ở cả lễ ăn hỏi và lễ cưới nhưng thời điểm sẽ không giống nhau:
- Với lễ ăn hỏi: Lễ gia tiên được tổ chức tại nhà gái, cô dâu và chú rể sẽ cùng nhau thắp hương lên bàn thờ tổ tiên tại tư gia của nhà gái.
- Với lễ cưới: Lễ gia tiên sẽ được lần lượt tổ chức ở cả hai bên gia đình ngay sau khi nhà trai và nhà gái đã chào hỏi lẫn nhau và đồng ý việc cưới hỏi của cặp đôi.
- Với lễ lại mặt: Diễn ra sau khi tổ chức đám cưới, trong lễ này, hai vợ chồng sẽ đem lễ vật về gia đình nhà gái để thắp hương lên ban thờ gia tiên (nhưng không được tính là lễ gia tiên) cũng như thăm hỏi bố mẹ vợ.
Trình tự tổ chức lễ gia tiên nhà gái
Tại nhà của cô dâu, lễ gia tiên diễn ra khi đoàn nhà trai đến thăm và chính thức ngỏ ý đón cô dâu về. Sau khi được gia đình cô dâu chấp thuận, cả tân lang và tân nương cùng tham gia thắp hương trên bàn thờ gia tiên của nhà gái. Quy trình lễ gia tiên thường diễn ra nhanh chóng để kịp thời gian đón dâu và bao gồm các bước sau:
- Nhà trai đã mang theo quà và mâm quả được sắp xếp trước bàn thờ gia tiên.
- Các đại diện từ nhà gái và nhà trai sẽ đứng đúng vị trí trên bàn thờ. Người chủ hôn của nhà trai sẽ bắt đầu bằng việc giới thiệu ý nghĩa của lễ vật.
- Cha hoặc mẹ của cô dâu sẽ đáp lời từ phía nhà trai, sau đó cô dâu sẽ được đưa ra để chào mừng họ hàng hai bên.
- Bố mẹ hoặc trưởng tộc của cô dâu sẽ thực hiện việc thắp hương và đọc bài khấn để báo cáo với tổ tiên.
- Cô dâu và chú rể sau đó sẽ thắp hương dưới sự hướng dẫn của người lớn. Họ sẽ lạy bốn lạy đối với tổ tiên đã mất và hai lạy đối với tổ tiên còn sống. Sau khi trao hoa cưới và làm lễ, cô dâu và chú rể sẽ đứng trước bàn thờ và bái lạy thêm một lần.
Trình tự lễ gia tiên nhà trai
Trước khi bắt đầu hành trình đến nhà của cô dâu, gia đình nhà trai thường chuẩn bị mâm cơm để thực hiện lễ cúng bái trước bàn thờ tổ tiên. Chủ hôn và chú rể sẽ chịu trách nhiệm thực hiện lễ này trước khi bắt đầu rước dâu về.
Sau khi hoàn thành việc rước dâu về, mẹ chồng thường sẽ ra đón con dâu và lễ gia tiên ở nhà trai sẽ diễn ra theo trình tự như sau:
- Tham gia từ phía nhà gái: Ở miền Bắc và miền Trung, mẹ của cô dâu sẽ không tham gia vào việc đưa con dâu về nhà chồng do đó chỉ có cô dâu tham dự.
- Tham gia từ phía nhà trai: Có cha và mẹ của chú rể, cô dâu và chú rể tham gia. Trong trường hợp gia đình nhà trai đặt bàn thờ gia tiên ở phòng khách, thì tất cả các thành viên trong đoàn đưa dâu sẽ cùng tham gia vào nghi lễ này.
- Lễ vật được chuẩn bị từ nhà trai bao gồm trầu cau, phong bì lễ đen (tiền hoặc vàng), cặp nến lớn được chạm khắc hình long phụng.
Chi tiết về nghi thức lễ gia tiên công giáo
Bên cạnh lễ gia tiên cổ truyền, lễ gia tiên công giáo cũng được nhiều người quan tâm. Nghi thức lễ gia tiên công giáo sẽ có thêm những nghi thức nhằm bày tỏ lòng kính trọng, niềm tin với chúa và lòng biết ơn, hiếu thảo với ông bà cha mẹ. Giống như lễ gia tiên truyền thống, chương trình lễ gia tiên đạo công giáo trong ngày ăn hỏi được tổ chức tại nhà gái, còn lễ cưới sẽ được tổ chức tại cả 2 nhà.
Trình tự lễ gia tiên đạo công giáo trong lễ ăn hỏi
Trong lễ ăn hỏi theo nghi lễ gia tiên của công giáo, thường được tổ chức tại nhà của cô dâu. Buổi lễ bắt đầu khi đoàn nhà trai đến và mọi người đã sắp xếp chỗ ngồi.
Trình tự của lễ gia tiên công giáo bao gồm: Tạ ơn Thiên Chúa, kính nhớ tổ tiên và lễ mừng cha mẹ. Khi các nghi lễ được hoàn thành, gia đình hai bên sẽ gửi lời chúc phúc đến cô dâu và chú rể cùng lời cảm ơn đến gia đình và người thân đã dành thời gian tham dự.
Đôi khi, mọi người sẽ ở lại và cùng tham gia buổi tiệc, nhưng thường thì nhà trai sẽ xin phép rời sau khi buổi lễ kết thúc. Buổi tiệc trong ngày ăn hỏi thường chỉ có sự tham gia của gia đình, người thân và họ hàng từ nhà của cô dâu.
Trình tự lễ gia tiên đạo Công giáo trong lễ cưới
Trong lễ ăn hỏi theo nghi lễ gia tiên của công giáo, thường được tổ chức tại nhà của cô dâu. Buổi lễ bắt đầu khi đoàn nhà trai đến và mọi người đã sắp xếp chỗ ngồi.
Trình tự của lễ gia tiên công giáo bao gồm: Tạ ơn Thiên Chúa, kính nhớ tổ tiên và lễ mừng cha mẹ. Khi các nghi lễ được hoàn thành, gia đình hai bên sẽ gửi lời chúc phúc đến cô dâu và chú rể cùng lời cảm ơn đến gia đình và người thân đã dành thời gian tham dự.
Đôi khi, mọi người sẽ ở lại và cùng tham gia buổi tiệc, nhưng thường thì nhà trai sẽ xin phép rời sau khi buổi lễ kết thúc. Buổi tiệc trong ngày ăn hỏi thường chỉ có sự tham gia của gia đình, người thân và họ hàng từ nhà của cô dâu.
Lời dẫn chương trình lễ gia tiên, kịch bản cho MC
Gợi ý lời dẫn chương trình trong lễ gia tiên mà bạn có thể tham khảo:
"Xin chào quý vị khách mời,
Chúng ta hôm nay đang vui mừng chào đón sự kiện trọng đại của gia đình họ nhà trai và họ nhà gái. Hôm nay là ngày mà chú rể [tên chú rể] và cô dâu [tên cô dâu] sẽ bắt đầu hành trình mới của họ trên con đường hôn nhân.
Trước tiên, xin được giới thiệu phái đoàn từ họ nhà trai và họ nhà gái, họ đã có mặt trong buổi lễ ngày hôm nay.
Xin mời quý cụ ông, cụ bà và các bậc cao niên gia đình cùng bước vào nhà để tham dự tiệc trà và chuẩn bị cho những nghi lễ quan trọng sắp tới.Các cô dì, chú bác và những người bạn thân thiết của chú rể và cô dâu, xin mời an tọa tại bàn tiệc ngoài hôn trường để bắt đầu buổi lễ.
Chúng ta hôm nay sẽ cùng chứng kiến nghi lễ đầu tiên trên con đường hôn nhân của hai người, nghi lễ gia tiên, được tiến hành tại trước hương đường gia tộc họ nhà trai.
Xin mời chú rể và cô dâu bước vào trong nhà để thắp nén hương dâng lên bàn thờ gia tiên."
Một số bài khấn gia tiên lễ ăn hỏi
Khi thực hiện nghi thức lễ gia tiên, cô dâu và chú rể cần chuẩn bị lời khấn trước ban thờ tổ tiên với mong muốn tổ tiên che chở, phù hợp cho cuộc sống hôn nhân đôi lứa. Bạn có thể tham khảo bài văn khấn gia tiên dưới đây nhé:
Nam Mô A Di Đà Phật ! (3 lần)
– Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ ngài Bản xứ Thổ Địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy tổ tiên họ…. chư vị Hương linh.
Tín chủ (chúng) con là: ………………………………
Ngụ tại: …………………………………………………..
Hôm nay là ngày… tháng…. năm………………
Tín chủ chúng con có con trai (con gái) kết duyên cùng ……………….. (người đọc lời bài khấn gia tiên trong lễ ăn hỏi cần xưng rõ tên tuổi địa chỉ của mình )
Con của ông bà: ………………………………………
Ngụ tại: …………………………………………………..
Nay thủ tục hôn lễ đã thành. Xin kính dâng lễ vật, dâng lên trước án. Gọi là theo thủ tục nghi lễ hợp hôn và hợp cẩn, trước linh toạ Ngũ tự Gia thần chư vị Tôn linh, trước linh bài liệt vị gia tiên chư chân linh xin kính cẩn khấn cầu.
Kính lạy trước linh tọa Ngũ tự Gia thần chư vị Tôn linh, trước linh bài liệt vị Gia tiên, trước Phúc Tổ Di Lai, ông Tơ bà Nguyệt. Xin kính cẩn khẩn cầu:
Sinh trai có vợ (nếu là nhà trai),
Sinh gái có chồng (nếu là nhà gái),
Lễ mọn kính dâng,
Duyên lành gặp gỡ,
Giai lão trăm năm,
Vững bền hai họ,
Nghi thất nghi gia,
Có con có của.
Cầm sắt giao hoà,
Trông nhờ phúc Tổ.
Dãi tấm lòng thành, xin được phù hộ độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cẩn cáo!
(Theo “Văn khấn cổ truyền Việt Nam”, nhà xuất bản Hồng Đức)
Of The Sun - Thương hiệu nữ trang bạc thủ công cao cấp
Với các cặp đôi, vợ chồng việc đeo nhẫn đôi (nhẫn cưới) là một cách đơn giản mà mạnh mẽ để “đánh dấu chủ quyền” với nửa còn lại. Tuy nhiên trong hành trình tình yêu, chỉ đeo nhẫn đôi thôi là chưa đủ, các cặp đôi cần có nhiều cách để thể hiện tình cảm hơn nữa và tặng quà được xem như một “nghi thức” không thể thiếu.
Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị lý tưởng để mua trang sức: nhẫn, khuyên tai dây chuyền… tặng vợ, bạn gái, hãy đến ngay với thương hiệu Of The Sun nhé. Sở hữu những BST trang sức bạc 925 cao cấp đẹp long lanh với rất nhiều kiểu dáng, thiết kế cá tính, Of The Sun hoàn toàn có thể trở thành thương hiệu trang sức quà tặng người nữ lý tưởng để các chàng tham khảo.
Cùng tham khảo một số mẫu trang sức đẹp và độc đáo tại Of The Sun nhé.
Mặt dây chuyền Astraline lấy hình tượng của sao biển mang ý nghĩa chữa lành, tái tạo, sức sống của sao biển bền bỉ đến khó tin.
Link sản phẩm: Mặt dây chuyền Astraline
Mặt dây chuyền Quartz với trái tim nhưng không phải là biểu tượng của sự hoàn hảo không tì vết, mà là hình ảnh của một trái tim đã từng trải qua sóng gió, tan vỡ để từ đó càng thêm thuần khiết và mạnh mẽ hơn.
Link sản phẩm: Mặt dây chuyền Quartz
Nhẫn Tidecrest lấy ý tưởng từ hiện tượng kỳ thú thủy triều vẩy cá, khắc họa vẻ đẹp hiếm có của thủy triều nhưng bên cạnh đó là sự nguy hiểm chưa có ai giải đáp. Giống như người con gái mang dáng dấp xinh đẹp nhưng không dễ chạm vào vậy.
Link sản phẩm: Nhẫn bạc nữ Tidecrest
Lắc Mussel Coral lấy cảm hứng từ tảo biển và sò - hai hình ảnh đại diện đặc trưng khi nhắc đến đại dương. Là minh chứng cho sự tươi mới và sức sống mãnh liệt, tựa như hình ảnh người con gái năng động đầy nhiệt huyết khi được làm những điều mình yêu thích.
Link sản phẩm: Lắc tay bạc Mussel Coral
Tham khảo thêm nhiều mẫu trang sức bạc nữ của Of The Sun tại đây nhé.
Bài viết trên đã giới thiệu đến bạn những thông tin cần thiết về lễ gia tiên cùng nhưng nghi thức cần thực hiện. Of The Sun hy vọng rằng bạn đã có thêm thông tin để chuẩn bị cho một buổi lễ thành công và hoàn hảo nhất.